Boekentip: ‘Toewijding’, Elizabeth Gilbert

Zeven miljoen verkochte exemplaren in dertig talen: Elizabeth Gilberts Eten, bidden en beminnen een bestseller noemen is een understatement. Het boek vond een gigantische, vooral vrouwelijke lezersschare en raakte een snaar die er kennelijk om schreeuwde beroerd te worden.

In Eten… beschreef Gilbert het jaar van haar persoonlijke bevrijding. Op haar vierendertigste, gescheiden en alweer gevangen in een volgende turbulente relatie, besloot ze op reis te gaan en een jaar lang alleen maar dingen te doen die haar tot een gelukkiger, completer mens zouden maken. Bij vertrek was ze ondervoed, letterlijk en figuurlijk: mager van de stress, leeg en opgebrand van binnen. Ze at daarom eerst een heleboel pasta en pizza in Italië, wijdde zich in een ashram in India aan het mediteren en gaf ten slotte haar hart weer ruim baan door op Bali te vallen voor de charmes van Felipe, een oudere Braziliaan.

Eind goed al goed, dus. Stel je Julia Roberts en de bronstige Spaanse acteur Javier Bardem voor als Elizabeth en haar Felipe, en je weet zo ongeveer wat de op handen zijnde Hollywood-verfilming aan verkwikkend escapisme zal bieden.

Maar Gilbert is intussen verder. Toewijding (Bezige Bij, € 19,90), deze week binnengekomen op de bestsellerlijst van de CPNB, is weer een autobiografisch relaas. Hierin wordt het alledaagse niet verruild voor iets mooiers of hogers, maar beschrijft Gilbert hoe ze stapsgewijs opnieuw geketend wordt: ze moet trouwen, precies datgene wat ze nooit meer wilde doen, om ‘Felipe’ – een pseudoniem – in haar leven en in de VS te behouden. Net als Gilbert heeft Felipe een traumatische echtscheiding achter de rug. Ze delen een diepe angst voor en afkeer van het huwelijk.

Maar Gilberts liefde voor Felipe is groot – ze weet een paar keer geestig te verwoorden wat ze allemaal leuk aan hem vindt, van zijn kookkunsten tot zijn ‘vierkante, stevige, Hobbit-achtige voeten’. Haar gebondenheid aan de VS is eveneens groot. Meer dan vroeger wil ze in haar eigen cultuur en dichtbij haar familie wonen. En dus gaat ze overstag. Ze baant zich met Felipe een weg door het oerwoud aan papieren dat nodig is om hun huwelijk en zijn terugkeer mogelijk te maken, en leest een stapel boeken over het huwelijk, haar lot. Elke vrouw die ze kent of tegenkomt, vraagt ze naar haar ervaringen. Zo hoopt ze zichzelf gerust te kunnen stellen: als ze genoeg kennis verzamelt, wordt het gemakkelijker om weer ‘ja’ te zeggen.

Maar dat valt niet mee. Het moderne, westerse huwelijk is een chaos, weet Gilbert al, en de statistieken bevestigen dat beeld. In de VS ligt het echtscheidingspercentage rond de 50 procent. Tijdens een reis met Felipe naar Vietnam, Thailand, Laos en Indonesië wordt Gilbert ook niet veel wijzer. De traditionele huwelijken daar bieden niet het inzicht waarnaar ze op zoek is. En de geschiedenis biedt ook geen soelaas: het huwelijk blijkt een veelvormig, voortdurend muterend instituut, dat wel van aard verandert maar nooit verdwijnt. Gilbert komt er niet uit.

Intussen groeit haar aanhankelijkheid voor Felipe, wiens stopwoordje darling de lezer op de zenuwen begint te werken. Ten slotte trouwen ze, natuurlijk. Je weet het al als je begint te lezen. Voor wie bereid is Gilbert andermaal op haar zoektocht naar antwoorden te volgen, is Toewijding een onderhoudende, met vaart en flair geschreven, soms wat chaotische stoomcursus ‘trouwen in al zijn facetten’

Follow us